Over standup comedy en mindset. En 'doodgaan' op het podium

Een tijd geleden zat ik in niet zo'n fijne periode. Zowel zakelijk als privé speelde er van alles. Geheel in lijn met de tips in mijn eigen boek heb ik mezelf uitgedaagd op een aantal punten: stap uit je comfortzone. Een van mijn acties: een cursus standup comedy volgen bij Roel C. Verburg.

Het begin was lastig. Ruim tien weken theorie en veel oefenen om uiteindelijk 8 minuten materiaal te hebben. Maar toen ik uiteindelijk op mocht treden, en eenmaal op het podium stond in Comedy Café Amsterdam, was ik verkocht. Het applaus, een volle zaal die lacht om jouw grapje(s): het werkt als drugs en is super verslavend. Vandaar dat ik dacht: ik ga er mee door! Enige weken geleden stond ik in Toomler. Het was de hel....

Een uitverkochte dinsdagavond in Toomler, Amsterdam. Een zogenaamde 'open mic': een avond waar nieuwe standuppers hun meters maken en ervaren comedians nieuw materiaal uitproberen. De eerste comedian was echt ge-wel-dig. De ene grap na de andere schudde hij -ogenschijnlijk- zo uit z'n mouw. En toen was het mijn beurt. Man wat was ik gespannen. Net als de drie keren ervoor dat ik op een podium had gestaan. Maar die keren gingen goed: de zaal lachte hard en veel om mijn grappen. Dus de spanning zei niets. Dacht ik. De MC (Master of Cermonie; een comedian die de avond aan elkaar praat en de comedians introduceert) kondigt mij aan: 'Give it up for Michaël van Leijen. Toomler laat je horen....!' en hij overhandigt mij de microfoon. De zaal kijkt me verwachtingsvol aan. Ik open met een grap over stealthing, iets wat die dag in het nieuws was. En de zaal.... blijft stil.

Tweede grap, een anekdote. Een lauwe, matige lach volgt. Is dit dezelfde zaal die nog geen minuut geleden zo onbedaarlijk hard aan het lachen was? Really? Ik ga harder werken en gooi mijn grap-tempo omhoog. Vlucht in flauwe woordgrappen en grappen over seks. Je voelt het misschien al aankomen: het werd er niet beter op. Conclusie: 8 minuten kneiterhard werken voor een paar lauwe lachjes. Ik stap gedesillusioneerd het podium af. Een pijnlijke ervaring rijker.

En het werd nog erger. De comedians na mij waren allemaal weer supergrappig. Geweldige interactie met de zaal, spitsvondige grappen, mooi opgebouwde anekdotes, perfecte timing.... alles klopte. Met als resultaat daverende lachsaldo's. Achter in de zaal word ik steeds kleiner. Ik mocht meespelen met de grote jongens. Maar het werd pijnlijk duidelijk dat ik daar nog niet hoor.

Na afloop raak ik in gesprek met een hele bekende en ervaren cabaretier. Hij geeft me rake feedback: 'je grappen zijn goed, alleen je ritme en timing kan (veel) beter.' Ik hoor hem, maar verwerk zijn feedback nauwelijks.

Tot een paar dagen later. Ik geef een managementtraining aan een directieteam en we staan stil bij het onderdeel mindset. Ik doceer vol overtuiging het verschil tussen de statische mindset en de groeimindset. Dat feedback je beter maakt, je jezelf niet moet meten met anderen (maar vooral moet richten op je eigen voortgang in kleine stapjes) en dat bezig zijn met wat anderen van je vinden vaak niet helpt om zelf beter te worden. En opeens... vallen de kwartjes. Ik zit al drie dagen lang gevangen in een statische mindset.

Ik vergeleek mezelf, als comedian die voor de vierde keer op een podium stond, met zeer ervaren professionals die al jarenlang meerdere keren per week spelen. Ik was bezig met wat de zaal van me vond, in plaats van wat ik van mezelf vond. De zaal lachte wel, alleen niet zo hard en veel als bij anderen. Maar de lach was er wel degelijk. En ik ervaarde de feedback van die bekende cabaretier vooral als kritiek, terwijl het hele waardevolle tips zijn. Ineens herinnerde ik me dat Hans ook zei dat er zat landelijk bekende comedians zijn die de eerste jaren ploeterend door het leven gingen. En pas na honderden sessies hun eigen ideale ritme en timing vonden.

Even word ik weer boos op mezelf. Hoe kan ik, met al mijn kennis en grote waffel over mindset, zelf in deze valkuil trappen? Had ik niet eerder.... Nee dus. Het is wat het is. Ik ga weer verder met leren! Want of je iets wil leren is belangrijker dan je natuurlijke aanleg / talent.

Binnenkort kan je me dus weer zien. Ook weer in Toomler.
Of huur me in als motivatiespreker voor je directie- en managementteam. Lachen = gegarandeerd!

Michaël van Leijen